CON ĐƯỜNG CŨ...PHẦN 11

Con đường cũ (Phần 11)

LƯU NHƠN NGHĨA

              Đứng từ xóm ngả tư đường đi Long Xuyên, xóm nhà máy xay lúa ông cùi Lến. Tôi nghe sao chép lại vậy, không có ý chê khen. Ông Lến xưa thuộc gia đình gốc giàu, ông ăn trúng độc nổi phong chứ không phải gốc cùi.

Khoảng năm 1948, ông đã chạy xe Hoa kỳ Chevrolet, chủ nhà máy xây lúa đầu tiên. Dân trong xóm nhờ ông có công ăn việc làm. Ông cũng rất hào phóng giúp đỡ người nghèo. Bên nhà máy, có Củ Thiếu làm nghề lên đồng, xác ông Trung Tử.   Vì khó nuôi, bà già tôi ký bán tôi cho ông Trung Tử, ma quỷ không dám phá. Năm lên 12 tuổi, cúng trả lễ bằng con heo trắng. Bà già tôi xì xụp lạy.  Chính mắt tôi chứng kiến, khi ông giáng, Củ Thiếu đội khăn đỏ, đầu ngút ngắt, cầm bó nhang đang cháy đỏ vừa ăn vừa hít hà, lại lấy bó bông nhai như mình ăn rau. Chắc nhờ vậy, tôi không  bịnh hoạn tới bây giờ. Củ Thiếu rất đông con, đặt tên xấu cho con, để ma không dòm ngó. Con lớn củ tên " Xấu ". Mồng 1 Tết, đang buồn chán vì thi rớt mấy năm, sợ điềm xấu đầu năm, tôi mới bước ra cửa, sáng sớm, đường vắng, tự nhiên già Xấu nhìn thấy tôi từ xa, nhăn mặt cười, năm đó rớt thêm nữa. Từ đó về sau, tôi không nhìn mặt hay chào hỏi giả.

                  Từ ngả tư ra Long Xuyên, dọc theo bờ đê, dân gốc Việt Nam chính cống sống bằng nghề ruộng, bắt cá.

Có ngôi chùa Cao Đài nhỏ, thấy có người mặc áo dài trắng đi tụng kinh.  Hầu hết theo Đạo Phật Giáo Hòa Hão. Ai cũng mặc bà ba đen.  Xứ tôi không có Chùa Phật, chỉ có phòng đọc Giảng. Trước mỗi nhà đều có bàn Thông Thiên ( Ông Thiên ? ) bằng cây tạp, cao dưới hai thước, trên đóng miếng ván mỗi bề chừng 3 tất. Trên bàn bày biện rất đơn giản, một bình hương, thường là lon sửa bò cũ, bình bông, thường là chai xá xị. Ban ngày nhìn không có gì đẹp mắt. Ban đêm, sau bửa cơm tối, mấy bà già đã xong việc rửa rái bếp nút, tắm rửa sạch sẽ, mặc áo tràng nâu ra bàn Thông thiên đốt nhang. Dáng dấp nhẹ nhàng, thành kính thể nhập ở từng bước đi, cái vái cái lạy, tôi cảm được tâm thành dâng lên trời cao, tổ tiên. Không khí thiêng liêng của trời đất mát lành về đêm. Bà cắm bó bông điệp ta vừa bẻ sau nhà vào chai, chấp ba cây nhang khấn vái, nhang đỏ rực, bà trân trọng  chú tâm, cắm ba cây nhang vào bình, khói nhang thoang thoảng, đất trời yên tỉnh, nhận tấm lòng thành,  bà chấp tay xá thật sâu và đều. Những đêm tối mịt mù, không trăng sao, những đóm nhang đỏ như đom đóm đậu, dọc theo bờ kinh thật im vắng, đẹp mà linh thiêng. Những tấm lòng chân chất thành đèn trời thắp sáng bờ kinh.

                Mới gần đây, tôi mới bắt gặp trên chuyến xe đêm rời quê. Nếu ai hỏi tôi muốn đến Paris đô hội hay về thăm con đường bờ kinh đêm, có đóm nhang cúng trời, tôi chọn con đường bờ kinh đêm .

                Tôi không theo đạo Phật Giáo Hoà Hão, nhưng nếu không có Đưc Thầy, chắc chắn, người Việt xứ nầy sẽ gặp nhiều oan trái, nhứt là vì quá nghèo. Tôi từng gặp một thiếu nữ mù, ngồi rửa rau bên bờ kinh, vừa đọc giảng mong ước, tin chắc là Thầy về, em sẽ sáng mắt. Họ đọc những câu Giảng thật tầm thường, nhờ con cháu đọc vì hầu hết không biết chữ, nhưng họ thực hành tới nơi. Tôi dám nói, xóm đó không hề có trộm cắp. Bà già tôi chưa từng bị ai mua chịu rồi không trả. Sau 75, gia đình sa sút, họ càng nghèo, vì nhận làm cha mẹ nuôi, họ cho gia đình tôi đất cất nhà, trong khi dân chợ mánh mung với bà con khi đổi tiền.

                Ai chửi mắng ta thời giả điếc, Đợi cho người hết giận ta khuyên.

                Tu đầu tóc không cần phải cạo, Miễn cho rồi cái đạo làm người.

Tôi chưa thực hành được câu Giảng trên, nhưng chắc, những người quê dốt chữ nghĩa đã thực hành trọn vẹn