CON ĐƯỜNG CŨ...PHẦN 10

Con đường cũ (Phần 10)

LƯU NHƠN NGHĨA

    Từ Nhà Việc, đi về hướng Nam (hướng vô Ô Thôm), hai bên nhà trệt, mái ngói, tường đá núi. Đặc biệt bên trái có nhà ông Hội Đồng Kết, sân rộng, kế bên, nhà ông Hội Đồng Mau, chung quanh tường bằng đá núi, cắm miểng chai, bây giờ là chổ  rửa xe, hình như ông H Đ Mau đã về Nam Vang. Đi một đổi, gặp ngả ba đường, sau lưng chùa Ông Bổn, vô chừng cây số nửa tới Ô Pà Lầy, vô thẳng núi Tô và Ô Lâm.  Trước năm 1975, chưa bao giờ tôi qua khỏi Ô Pà Lầy, nhác như thỏ.  Mãi đến năm 2000, mới dám vô Ô Thôm lần đầu. Gia đình cấm đoán từ nhỏ, xưa  ông già cấm, bây giờ, thân nhân lớn tuổi cấm. Tôi mù tịt về quê hương mình. Mỗi lần tìm người hỏi, là y như có người ngăn chận, hoặc trả lời giùm. Họ ngạc nhiên  thấy tôi giữ lại cái Bàn toán cũ, cái cân cũ, ngày xưa ông già tôi cân dây chì, đinh bán. Tôi đúng là " khùng" như thời còn nhỏ.

             Chùa Ông Bổn do người Tàu cất khoảng đầu thế kỷ, tường rất dầy, xây bằng đá núi, bên trong chật, thờ Phước Đức thần.  Ông Từ Me làm Từ từ trước năm 1948.  Bọn tôi quay quầng bên ông, chỉ nghe ông nói chuyện tục, ông có tật cà lăm, ông chết, con ông, chú Thiệu thay thế.  Chú Thiệu mặt  lừ đừ vì rượu. Trước mặt Chùa là sân rộng, nay làm nhà giử trẻ.

Ngày xưa, chổ nầy làm lễ cúng cô hồn mỗi lần cúng rằm tháng Bảy. Trước đó, bổn phố nhận những cái giỏ tre, đan thưa, dường kính chừng hơn 2 tất, để vào giỏ gạo, mía, khoai, cắm cờ đuôi nheo, trên cờ đề tên tiệm, bằng chữ Tàu hay chữ Việt. Bà già tôi dặn, " viết cho kỹ ông Bổn mới đọc được”. Những cái giỏ đó được mang chất  trước cửa Chùa để cúng. Tới phần  "Thí Vàng ", họ đứng trên lầu tiệm Nam Vang ném những thẻ bằng gổ có ghi số, ai lượm được số nào thì mang đi lãnh, không thấy cảnh " Giựt vàng ", phá cộ. Tôi thấy tượng Ông Tiêu và bà Quan Âm bằng giấy.  Mỗi năm, người Tàu bổn phố thay nhau làm " Thào Kê " ( Trưởng ban tổ chức, hay Thủ bổn ) và một người Phó.

             

               Trong chùa thờ Thần, " cốt " Ông làm bằng gổ, đội khăn đỏ. Hai bên có hạc chầu, phía sau thờ ông Hổ, cọp của Ông nuôi. Chú Thiệu nhắc, "khi cúng Ông, thì cúng ông Hổ miếng thịt luộc, thầy có, mà trò không có ."

                Ngoài ra Hội Chùa Ông  còn cúng cô hồn ở các ngả đường vào Thanh Minh, ai chết, lạc mồ lạc mả, không người cúng, đói khát bơ vơ, tới đó ăn. Ngày Thanh Minh vừa cúng thân nhân mình, còn có lòng nghĩ đến người bạc phước, cô hồn đang đói.  Hành động cúng cô hồn có phải là mê tín không? Tôi thấy Hia Xền Hởi, cầm bó giấy tiền vàng bạc  đưa lên trán, chân thành, lâm râm khấn vái lâu lắm, tôi cảm thấy cô hồn phảng phất đâu đây, sau khi ăn, được uống rượu (rượu rưới trên ngọn lửa đốt giấy tiền vàng bạc và giấy áo quần). Tôi không biết cô hồn có thiệt không, cô hồn có ăn không. Tôi chỉ cảm được tấm lòng người sống.  Dân mình nghèo chứ đâu có hẹp lòng?

                Ngày nay, Chùa Ông là cơ sở Chữ Thập Đỏ. Hết chuyện nói.

                Kế là hảng nước mắm Thanh Hương, làm bằng cá đồng, bán quanh vùng, không cạnh tranh xa. Có người bán nước mắm, khen nước mắm Thanh Hương " số dách ... mặn số dách ".

                Trước hảng có cây gòn, nghe nói có con quỷ. Trong sân còn mấy cây dừa, bị đốn dần. Lần đó, anh Ba, ( năm nay chừng 75 tuổi ). Anh  định đốn cây dừa, con quỷ trên cây dừa nhập vào con anh, con anh tên Vân, không cho đốn dừa. Anh quyết đốn, Vân ngả lăn ra, sùi bọt. Con quỷ nói, cây dừa là nhà nó, đốn cây rồi, nó đi đâu ở.

                   Đối diện hảng nước mắm, ngày nay, it ai biết là nhà hai từng của ông Phủ Tây, bị cháy, Dãy nhà nầy xưa còn giả gạo bằng chày đạp. Bây giờ nhà cửa san sát, mất vết cũ.

                   Xóm bên hông hảng nước mắm là xóm làm bò, họ sống lây lất. Ai bịnh phổi, khi làm bò con, sáng sớm ghé uống máu bò tươi còn nóng  pha rượu. Tôi nhớ nhứt là On con chú Biện. Chú bị Tây bắt, chết trong tù năm 1952. On mắt hí, mồ côi cha lẫn mẹ. Lại nhớ bà bán cháo lòng heo xóm nầy, tô cháo lòng, thịt bằm, miếng gan, miếng huyết, miếng tim..., vắt thêm nước trái trúc (trái cùng loại chanh, vỏ dầy, ít nước hơn) chua chua.  Bà ôm nồi cháo tới ngày mất, không ai thay thế ngày nay. .

                     Tới ngả tư đi Long Xuyên, rẻ phải xuống lò heo. Dân xóm nầy chuyên sống bằng nghề làm heo, bán thịt.